Yeterli ve dengeli beslenme, basite alınmaması gereken bir iştir. Sadece biyolojik açıdan değil, ruhi ve zihni açıdan da sağlıklı bir fert olmanın yolu, dengeli ve bilinçli beslenmeden geçer. Sağlıklı olmak, sadece hasta olmamak değil, canlı, keyfi yerinde ve huzurlu bir insan olmaktır aynı zamanda.

İnsanın sağlıklı olmasının ve hastalıklardan korunmasının, aldığı besinin çeşidi, kalitesi ve alış şekliyle doğrudan ilgisi vardır. Benzine su karıştığında motor nasıl teklemeye başlarsa, yanlış beslenme alışkanlıklarının da insan vücudunu kötü yönde etkileyeceği açıktır. Bunun sonucu olarak da sindirim zorluğu, yüksek kolesterol, yüksek kan yağları, gaz şikayetleri, tansiyonlar, aşırı kilolar… vesaire şikayetlerle insanlar, doktor kapılarını aşındırmaya başlar.

Bunlar arasında özellikle giderek artan kilolardan kurtulamama derdi, bugünlerde hiç dilden düşmeyen bir epidemik haline gelmiştir. “Aslında çok fazla yediğimiz için değil, dengesiz ve bilinçsiz bir şekilde yeme-içme alışkanlıklarımızdan dolayı şişmanlıyoruz” desek yanlış söylemiş olmayız. Nasıl ki, her ay bütçemizi düzenlemek zorunda kalıyorsak beslenme programımızı da bir ömür boyu düzenlemek durumundayız. Kulaktan dolma metotlarla yapılan diyetler, vücudumuzu sık sık bozmaktadır. Bilimsellikten uzak, reklam veya ticaret amacıyla gazete köşelerinde, magazin programlarında önerilen yanlış metodlar, özellikle de gençleri kolayca etki altına almaktadır.

Aslında gereksiz kilo almadan, güzellik ve zindeliğimizi koruyarak, sağlıklı beslenmek hiç de zor değildir. Yemek yemeyi ince bir sanat sayan A. Brillat Savarin “Ne yediğini söyle, sana kim olduğunu söyleyeyim.” demiştir. Yine bir Çin ata sözü de “Ne yiyorsanız osunuz.” der.

Aşağıda dengeli beslenmenin bazı püf noktalarını bulacaksınız. Sağlığımızı koruma adına kolayca dikkat edebileceğiniz bu kurallarla hayatınızı kısa sürede tekrar düzenleyebiliriz.

1- “Kral gibi sabah kahvaltısı edin, yoksul gibi akşam yemeği yeyin.” Gün boyu harcanacak enerjiyi depo etmemiz gerektiğinden, iyi bir sabah kahvaltısı şarttır. Yapılmadığı takdirde kandaki şeker oranı düşebilir. Hatta yapılan istatistikler, iş kazalarının çoğunun kahvaltı yapmayanlarda görüldüğünü ispatlamıştır.

2- Hiçbir öğünde tıka basa yemeyin, sofradan doymadan kalkın.

3- Kepekli ekmeği ve lifli gıdaları tercih edin. Yediklerinizin içinde belli bir miktar posalı/elyaflı besin (kepekli ekmek, taze çiğ sebze ve meyve gibi) bulunmasına özen gösterin.

4- Yemek için en az 20 dakika ayırın, lokmaları iyi çiğneyin. Lokmaları iyi çiğneme, yüz kasları için de iyi bir egzersizdir. En sağlıklı besin bile acele yenirse zarar verir.

5- Bol su için, ama yemekten hemen önce ve hemen sonra içmeyin. Yemekten birkaç saat sonra ve yemek aralarında azar azar içebilirsiniz.

6- Kola, gazoz ve benzerleri yerine, taze sıkılmış meyve suyu, süt, ayran gibi doğal içecekleri tercih edin. Hatta yeşil çay ya da bitki çaylarını da deneyebilirsiniz.

7- Çok sıcak ve soğuk yeyip içmeyin. Aç karna koyu kahve, çay içmekten ve soğuk şekerli içeceklerden kaçının.

8- Kızartmalardan vazgeçmeye çalışın. Haşlanmış, buharda pişmiş sebzeleri tercih edin.

9- Sosis, salam, mayonez, cips, konserve türü, işlenmiş yiyecekleri minimuma indirin.

10- Akşam, saat 9:00 ya da 9:30’dan sonra bir şey yememeyi tercih edin. Akşamları hafif yemek metabolizmanın rahatlığı için daha iyidir.

11- Meyvenin en büyük ve en güzelini değil, daha küçük boy olanını tercih edin. Ötekiler belki de tarım ilaçları, suni gübre yüzünden iri yapılı olabilirler.

12- Yiyecek ambalajlarının üzerini dikkatli okuyun. İlk başta yazılı olanlar, miktarca en fazla bulunanlardır, unutmayın.

13- Yemeklerinizi huzurlu bir ortam içinde yeyin. Uzmanlar yemek yerken televizyon seyretmekten, gazete, kitap okumaktan, radyoda sözlü yayın dinlemekten kaçınmayı tavsiye diyorlar. Sofrada kesinlikle tartışmayın.

Gündelik hayatınızda bunlar gibi, birkaç küçük ayrıntıya dikkat ederek, büyük pozitif değişiklikler yapabileceğinizi unutmayın.