Bakmayın yazının başlığında oyun dediğimize, aslında gerçekten önemli bir konuya değineceğiz.

P90X’in en zor 10 hareketi yazısını hatırladınız mı? 10’dan zirveye doğru, P90X’in en zor hareketlerini sıralamıştık. Peki 1 numarada hangisinin olduğunu hatırladınız mı? Evet, P90X’in en zor hareketi, DVD’yi yerleştirip “Play” tuşuna basmak kabul edilir.

Bu aşamada artık hemen herkes bilir ki, o “Play” tuşuna basıp Tony’nin sesini duyduktan sonra, o egzersiz öyle ya da böyle biter, bu hep böyle olmuştur. P90X’i (hiç istemeye istemeye de olsa) yarım bırakanların ortak noktası ise, işte o “Play”e basma olayının sadece bir değil, birkaç gün üstüste gerçekleşmeme durumudur. Yoksa bir an bile programın işe yarayacağından şüphe etmek değildir (işe yaramaması ne mümkün!).

Şimdi gelelim çağrışım oyununa… Daha doğrusu “çağrışım psikolojik oyununa”… Bu, o “Play”e basmakta zorlandığınız günlerde, kendi beyninize oynayacağınız bir oyundur. Aslında hepimiz bunu küçüklüğümüzden beri oynarız. Açıklayalım…

Hayatında bir bebeği olmuş olanlar, ya da kardeş, kuzen vs. şahit olmuşlardır ki, bebekler yeni doğduklarını takip eden aylar boyunca, uyanır uyanmaz ağlarlar. 6 aylık bir bebeği, arabanızla dışarıda gezdirdiğinizde, arabanın o tatlı gürültüsü ve de sarsıntısından muhtemelen kolayca uykuya dalacaktır ama yavaşça yatağına aldığınızda es kaza uyanır ve gözlerini açarsa, basacaktır yaygarayı! Çünkü, tatlı tatlı uykuya dalarken bebeğin son hatırladığı, arabada hafif hafif sallanıyor olduğudur ve hafifçe bile uyanıp o minik bilinci yerine geldiğinde “eee hani arabadaydım ben, bura nere, şimdi nerdeyim ben” der ve ağlar… Aynısı, memede uyumaya alışan bebekler için de geçerlidir. Hayatta en güçlü bağını kurduğu anne memesi ile üzerine bir huzur çöken bebek, sakinleşir ve uyuyuverir. Ama yine es kaza uyanıverdiğinde “nereye gitti bu meme” moduna girecek ve ağlayacaktır. Zaten ne zaman ki ufak çocuklar, bir nevi “kandırılarak” değil de uyumak için uyuduğunu anlar… o zaman uyanınca ağlamayı da bırakır.

Bu yüzden psikologlar, bebeklerin kendiliğinden uykuya dalabilmelerini kolaylaştırabilmeleri adına “uyku eşleştirmesi” kavramını kullanırlar ve önerirler. Uyku eşleştirmesi, örneğin her uyku zamanı geldiğinde yanına sevdiği yumuşak bir objeyi (oyuncak ayı mesela) koyarak, bir süre sonra o objenin beyinde uykuyu çağrıştırarak, daha kolay uykuya dalma durumudur. Hatta Rus Bilimci Ivan Pavlov, meşhur “Pavlov’un Köpekleri” deneyinde, bunun benzerini 1800’lerin sonunda keşfetmiştir!

İşte bugün siz bile, farkında olsanız da olmasanız da, uyku eşleştirmesini ve psikolojideki “koşullanma”yı kullanmaktasınız. Bugün yatağınızın üzerindeki yastık ve yorgan, birer uyku eşleştirmesidir. Yorganınızın sizi kavuşturacağı vücut ısınızda ayarlanmış bir odada, yastıksız ve yorgansız bir şekilde bir şiltenin üzerine uzansanız, inanın uykuya dalmakta zorluk çekersiniz. Soğuk ya da konforsuz olduğundan değil, üzerinizde alışık olduğunuz yorgan ve başınızın altında yastığınız olmadığından. Dilerseniz bir gece yastığınızı kaldırın ve daha mı zor daha mı kolay uykuya dalacağınızı kendiniz gözleyin.

Şimdi… Buraya kadar egzersizler ve P90X ile çok alakalı değil mi? :-) Uzun açıklamalı bir giriş oldu ama korkmayın, kısa ve net bir şekilde bağlayacağım… Pavlov’un taa 1800’lerde kullandığı bu genel geçer psikolojik yöntemi, pek ala “Play”e basmak ve egzersizlerinizi yapmak için kullanabilirsiniz. Not olarak, ben kendi P90X’imi, bir belki iki gün gecikme ile bitirmişimdir ve bunda bu yöntemin (bu güne kadar sırdı!) payı büyüktür.

Peki bunu nasıl yapacağız? Size, egzersizinizi çağrıştıracak bir obje bulmanız gerekiyor. Bu, sadece evde ve sadece egzersizleriniz sırasında giydiğiniz bir spor ayakkabı olabilir. DVD’nizi koyup, o günkü egzersizinizi yapasınız içinizden gelsin ya da gelmesin, o ayakkabıları önce ayaklarınıza geçirin… Ya da bir sporcu taytı (hey, erkekler için de sporcu taytları var, bir dahaki sefere Plyometrics’i sporcu taytıyla bir yapın da farkı görün!)… O kıyafet ile egzersizi “eşleştirin” ve daha “play”e basmaya hazır olduğunuzu hissetmeseniz dahi üzerinize onu geçirin. Yine çok tavsiye ettiğim bir uygulama; saat geç olmuş ve o an yapmak istediğiniz en son şey egzersiz olabilir… Ama siz yine de o günün DVD’sini koyup “play”e basın. Yapmak için değil, “sanırım bu gece yapmayacağım ama yine de play’e basayım, o arkada göstermeye devam etsin” deyin… Arka fonda 55 dakikalık DVD oynarken ve siz es kaza önünden geçip giderken bile kanınıza girecektir. Hele ki, biraz önce bahsettiğimiz “egzersiz eşleştirmeniz” olan spor ayakkabınız ya da başka bir objeniz üzerinizdeyken…

Deneyin ve görün… Psikoloji bilimini yabana atmayın, egzersiz ve motivasyon konusunda bile… Şimdi hepinizi, bu psikolojik avantajı da kullanarak, P90X’inizi tam 90 günde bitirmeye davet ediyorum… :-)