Beslenme uzmanları arasında eski bir söz vardır; “Kalori kaloridir! – Calorie is a calorie is a calorie“… Belki de bugüne kadar söylenmiş ve yeni jenerasyonların bu halde olmasına sebep olan, gelmiş geçmiş EN BÜYÜK YALAN!!!

Tabii ki “1 kilo demir mi ağırdır, 1 kilo pamuk mu?” açısıyla yaklaşıldığında (ikisi de eşittir :) , o zaman kalori kaloridir. Bilimsel tanım olarak kalori; atmosfer basıncında 1 gram suyun sıcaklığını, 15 dereceden 16 dereceye çıkarmak için gerekli olan enerji miktarıdır. (Kalori sözünü herkes kullanır ama bu bilimsel tanımını herkes bilmez).

Ama şimdi bu bilimsel tanımını bir kenara bırakalım ve neden “her kalori aynı değildir”, onu açıklayalım. Hem de beslenmenin 4 ana bileşeni olan Fiber (Lif), Protein, Yağ ve Şeker yönünden…

1) Fiber (Lif): 160 kalorilik badem yemenizle 160 kalorilik kola içmeniz aynı mıdır? 160 kalorilik bir avuç bademi yediğinizde, vücudunuz bunun yaklaşık 130 kalorisini absorbe edecektir. Fiber içermeyen ve Fruktoz’u sadece karaciğerde işlenebilen kolanın aksine, bademin fiberi, onun kalorisinin emilimini ve kana karışmasını “geciktirici” yegane unsurdur. Yani her kalori aynı değildir!

2) Protein: Farklı besin türleri, farklı metabolik süreçlerden geçerler. Vücudumuzun proteini metabolize edebilmesi için, karbonhidrata kıyasla 2 kat fazla enerji harcaması gerekir; bu Termik Efekt ya da Besinlerin Termik Etkisi terimiyle açıklanır. Özetle protein, karbonhidrat ve yağa kıyasla, vücutta işlenirken daha fazla enerji harcatır. Buna ek olarak protein, karbonhidrata kıyasla açlığı daha efektif bastırır. Yani her kalori aynı değildir!

3) Yağ: Teoride tüm yağlar kağıt üzerinde aynıdır ve yandığında gram başına 9 kalori açığa çıkarır. Oysa ki Omega-3 yağları kalp dostu iken, trans yağlar damarlarınızı tıkayıp size sonunda kalp krizi yaşatacaktır. Yani her kalori aynı değildir!

4) Şeker: İşte en başta bahsettiğimiz “büyük yalan”ın en büyüğü… Şeker, tek bir kimyasaldan oluşmaz. İki temel bileşenden oluşur; Glukoz ve Fruktoz. Dıştan birbirlerine çok benzerler, özgül ağırlıkları aynıdır. Glukoz, hayatın enerji kaynağıdır. Dünya üzerindeki tüm organizmalardaki tüm hücreler, glukozu yakarak enerjine çevirir. Glukoz, pek de “tatlı” bir bileşen sayılmaz. Oysa Fruktoz farklı hikayedir… Fruktoz aşırı “tatlı”dır (tam da endüstriyel yiyecek üreticilerinin istediği gibi) ve glukozun aksine sadece ve sadece karaciğerde işlenebilir. Fazla fruktoz, vücudunuzda İnsülin Direnci oluşturacak, bu da özellikle karın bölgesindeki yağlanmayı açıklayacaktır. İşte aynı oranda kaloriye sahipken, glukoz ve fruktozun vücuttaki etkileri bambaşkadır… Yani her kalori aynı değildir!