Evet, yazının başlığında bir hata yok, yanlış görmediniz. Ama en baştan başlayalım… Öncelikle P90X’te, tartı ile obsesif olup her gün tartılmayı tavsiye etmiyoruz. P90X mükemmel bir Vücut Transformasyon programı ve artık şüpheniz olmasın ki, gerçekten 90 günün sonunda vücudunuzu inanılmaz bir şekilde transforme edip değiştirecektir. Ama bu yaparken tartı ve kilogramlar sizin tek ölçü biriminiz olmamalı.
90 günlük bir maratonun sonuçları yerine, her gün tartılıp tartıdaki rakama göre hareket eden biri, moralize ya da demoralize olmalarla birlikte, programı yarım bırakmaya çok daha yatkındır. Kendinize yaratacağınız bu handikap yetmezmiş gibi, tartı obsesyonunu bir adım öteye götürenlerin gözdesi, Yağ Oranı Ölçer tartılardır. Önce bu tartılar nasıl çalışır kısaca açıklayalım.
Vücuttaki yağ ve su oranını hesaplayabilen (ya da bunu iddia eden) tartılar BİA yani Biyoelektrik İmpedans Analizi yöntemini kullanır. BİA yöntemi kısaca, vücuttaki direnç akımını ölçme yöntemidir. Bu yönteme göre tartıya çıktığımızda çıplak ayakla bastığımız metal yüzeyden bize küçük bir akım (50kHz frekansa sahip 800mA’lik bir akım) verilir ve diğer ayağımızdan bu akım geri çekilerek iki ayağımız arasındaki direnç ölçülür. Bu yöntem vücudumuzdaki yağsız doku kitlesi ve yağın elektriksel geçirgenlik farkına dayalı bir analiz yapar.
Şimdi herşey teoride güzel ama bazı noktaları hatırlatmak gerekir. Bu tip tartılarda ölçümden en az 4-5 saat öncesinde hiçbir şey yememiş ve içmemiş olmanız, daha da önemlisi testten 12 saat öncesinde hiçbir egzersiz yapmamış olmanız gerektiği söylenir. Biz ise P90X’te vücudu uzun süreler aç bırakmamanızı ve tabii ki tartılacağım diye egzersiz yapmamanızı değil, egzersizinizi yapmanızı teşvik ediyoruz.
Sonuç olarak bu sofistike tartılar, vücut yağ oranınızı doğru da ölçebilir ama büyük bir ihtimalle yanılabilir de. Tıpkı pili bitmiş bir saatin bile günde iki kez doğru zamanı gösterdiği gibi! Çünkü bu tip tartıları kullanarak, 6-pack’leri ayna gibi karşısında olanların %25 yağ oranı çıktı diye üzüldüğünü de gördük, obezite sınırlarında birinin yağ oranını %10 çıkarıp kendini teselli ettiğini de… Ama eğer kendi adınıza gerçekten doğru bir şey yapmak istiyorsanız bu tip yanlışlara düşmek yerine, P90X’inizin bir başında bir de sonunda, herhangi bir sağlık kuruluşunda, Caliper denilen alet yardımıyla “gerçek” yağ oranınızı ölçtürebilir ve sonuçları buna göre değerlendirebilirsiniz.
calliper veya bu tip tartılar.. peh.. calliper %14 yağ oranı, tartı %17 gösterdi beni. ki 78 kilo, 1.83 boy, tamamen “ripped” bir vücudum varken, bu imkansız :D (kesinlikle vücudumla övünmüyorum, aksine kendimi sıska, hatta kibrit olarak görüyorum.sadece örnek veriyorum :D little gainz.. devam!) dexa scan ise %7.3 gerisini siz düşünün artık :D en güvenilir sonuç için dexa taraması yaptırmalısınız. yağ oranınız sadece bu şekilde bulunabilir.
Dexa-Scan’e katılıyorum. Ama herkesin imkanı olmayabilir :-( Tartılar çöp, ona da katılıyorum. Ama skin-fold yöntemi yanlış değildir. Dexa imkanı olmayana en iyi alternatif bence.
Merhaba,
Konu zaman aşımına uğrama evresinde ama yine de bir yorum yapayım dedim;
Tartı mantığını savunan bir insan değilim kesinlikle, aynada gördüğünüz vücudunuzun yansıması ve o görüntünün sizi tatmin etmesi çok daha önemli, ancak iki yıl kadar önce tartım olmadığından ve elimde net bir ölçüm aleti, arada görüntüme bakmak dışında da kıyas yapabileceğim bir şey olsun istemiş, ve biraz “fonksiyon sever” olduğumdan da bu yağ/kas/su/kemik ölçebilenlerden almıştım (bir de çok fena indirimdeydi, kaçıramazdım).
Bu tartılar şöyle işinize yarayabilir bence;
1. Öncelikle P90X’inizi yapacaksınız. Aksatmadan! (:
2. Günlük hayatınızdaki çoğu şeyin, mümkünse her şeyin belli bir saati, ya da belli saat aralıkları olacak (antrenmanı her gün aynı saatte yapmak, uyku düzeni oluşturmak, yeme düzeni oluşturmak gibi). Mükemmel olsun demiyorum ama çok da düzensiz olmamalı. Bu vücudunuzu neyi ne zaman yapacağınızdan haberdar etmek, onun da iç mekanizmasını (ne zaman tuvalete çıkacağınız gibi) bu düzene göre ayarlamasını sağlamak için gereklidir.
3. Tartılmanın kuralı, haftada, hatta iki haftada bir, aynı kıyafetlerle ve sabah, varsa tuvalete çıktıktan sonra hiçbir şey yeyip içmemiş halinizle tartının üzerine çıkmaktır. Böylece Aykut Hoca’nın yazıda bahsettiği gibi, 7-8 saatlik uykudan uyanmış olduğunuzdan 4-5 saat öncesinde zaten bir şey yememiş olursunuz. 12 saat öncesine kadar da egzersiz yapmamış olmak gerektiği söylenmiş: uyanma saatinizin 12 saat öncesi, yatmadan ortalama 4-5 saat öncesine gelir. Normalde yatmadan 2-3 saat öncesine kadar yoğun egzersiz (P90X gibi) yapmak sakıncalıdır çünkü yatmaya yakın bir saatte nabız değerlerinizle oynadığınız vakit, uykunuzun kaçma ihtimali çok yüksektir. Ama yatmadan 5-6 saat öncesine kadar P90X yapmanın uyku kaçırmayacağı aşikâr, yapanlar da vardır zaten.
Neyse çok uzatmadan, yatmadan 12 saat öncesine kadar egzersiz yapmış insanların olduğu belli iken, Aykut Hoca’nın dediği gibi insanlara “Yarın tartılacaksın, bugün P90X yapma.” diyemeyeceğimizden, “dinlenme” gününün ertesi sabahı, tartılmak için ideal zamandır tezini ortaya atabiliriz. Akşam egzersiz yapmadınız, 7-8 saatlik bir uykunun ardından sabah uyandınız ve tartıya çıktınız. Hem aradan en azından bir hafta geçmiş olacak, hem tartılmadan 12 saat öncesine kadar egzersiz yapmamış olacaksınız, hem de 4-5 saat öncesine kadar bir şeyler yememiş olacaksınız. İşte! Bütün olasılıklar bir araya geldi. (:
Kiloyla birlikte yağ/kas/su oranı gösteren tartılarda olabilecek “en ideal” sonuca ulaşmanın yolu budur, ki, kendimden örnek vereyim: ben bu tarzda olan tartımı ilk aldığımda verdiği oranların net olmadığını, “tahmini” olduğunu bilerek aldım. “En azından bir fikrim olsun.” dedim. Sonra bir gün profesyonel bir makinede yağ oranımı ölçtürüp, eve gidip ertesi sabah tartıya çıktığımda, bana aynı yağ oranını sadece virgülden sonraki rakamı (22,5 in ,5 yerine ,1 gibi) değişik olarak gösterdiğinde “Aa,” dedim, “o kadar da kötü değilmiş.” O gün bugündür tartıma güvenirim. Ama EN ÇOK DA, P90X, P90X2, Insanity, Les Mills Combat, T25… o sabah hangi antrenmanı yapmışsam, o bittikten sonra aynada gördüğüm görüntüme güvenirim. (:
Bir de şu, yine Aykut Hoca’nın yazıda bahsettiği “caliper” denen, “skinfold” (deri katlama) yöntemi ile vücut yağı ölçen minik aletlerden hep iştemişimdir. Türkiye’de de satıldığını hiç görmedim, satılsa bile kesin dünyanın parasını isterler. Neyse ki internet var, meşhur bir site var, isim vermeyeyim, yabancı aslında ama dünyanın her yerine gönderim yapıyorlar. Orada gezinirken baktım ki 1 dolara caliper, kargo ücreti de bedava! Sipariş ettim bi tane, gelmesini bekliyorum. Gelsin de, bakalım tartının güvenilirliği ile ilgili fikrim değişecek mi… (:
Saygılar…
Bence en iyi tartı aynadır. tartıyı evden çıkarın :)
Hafta sonu buna benzer bir tartı alacaktım vazgeçtim :) dediğiniz gibi tartıya sürekli bakıp moral bozmaya gerek yok.
Güzel bir hayat için p90x şarttır gerisi teferruattır hocam:)
yağ oranı vs bilmiyorum hocam. Göbek çevremi ölçüyorum veya aynaya bakıyorum. Yumruklarımı sıktığımda ortaya çıkan gücü düşünüyorum. Ne kadar rahat nefes aldığıma bakıyorum… bir cihazın yağ oranınız % şu kadar demesi pek de önemli değil diye düşünüyorum. P90X çalışıyorum ve bugüne değin hiç hissetmediğim kadar güçlü ve iyi hissediyorum. Sağol hocam.
Aynen, tam istediğim ve beklediğim bir cevap. P90X gelişiminizin ölçüsünü, nasıl hissettiğiniz (her zaman bomba gibi hissedilir), aynada nasıl görünmeye başladığınız ve çevrenizden almaya başladığınız iltifatlar ile ölçmek çok daha doğru.
Ve P90X’in senin için iyi gittiğine çok sevindim.